یو پی اس UPS در واقع حروف اول کلمات سیستم برق بدون وقفه می باشد (Uninterruptable Power System) و همانگونه که از نام آن دیده میشود دو وظیفه اساسی را به عهده دارد:
1 ) اصلاح برق با کیفیت مناسب
2 ) پشتیبانی کننده منبع برق در زمان قطع برق
وظیفه اول یو پی اس در واقع اصلاحاتی است که ناشی از اعوجاج یا nois , ولتاژهای اضافی یا Surges و کاهش ولتاژ یا Sags می باشد. در مطالعاتی که توسط شرکت IBM صورت گرفته است کامپیوترهای شخصی در USA در هر ماه بطور متوسط 128 بار تحت تأثیر مشکلات ناشی از برق شهر بوده اند که این مشکلات در طیف وسیعی ولتاژهای اضافی(Surges) و یا ولتاژهای لحظه ای (Spikes) که می توانند به سخت افزار سیستم خسارت وارد نمایند و کاهش های لحظه ای ولتاژ (Sags) و قطع برق که می تواند به داده های سیستم خسارت وارد آوردند می گردند.
با این نگرش منشأ 48.5% از مشکلات ناشی از بین رفتن داده ها بواسطه مشکلات موجود در برق شهر می باشد. حال اگر مطالعات دقیقی بر روی شبکه برق داخل شهری در ایران انجام پذیرد طبعا” این مشکلات درصد بالاتری را خواهد داشت. پس بعنوان یک وظیفه, یو پی اس باید در حالت وجود برق شهر نسبت به اصلاح آن و حذف مشکلات ناشی از وجود برق شهر اقدام نماید. لازم بذکر است که عمده این مشکلات خارج از حیطه مصرف کننده کامپیوتر بوده و عملا” حذف آن امکان پذیر نمی باشد. نظیر دوری یا نزدیکی مصرف کننده به پست های توزیع , وجود مصرف کننده هائی نظیر آسانسور, کولر گازی , دستگاه فتوکپی هم فاز با برق یوپی اس, وجود دستگاههای صنعتی نظیر ماشین های تراش ماشین های پرس… در کارخانجات هم بکارگیری ابزار و ادوات برقی نظیر دریل در محل و مکان استفاده از کامپیوتر و یا مصرف کننده هائی با منابع تغذیه سوئیچینگ در مکان استفاده از کامپیوتر که نهایتا” ما را به استفاده از یو پی اس مجبور می سازد.
در وظیفه دوم یو پی اس باید بعنوان پشتیبانی کننده منبع برق در زمان خاموشی انجام وظیفه نماید. از آنجا که در مقاطع زمانی مختلف در کشور مشکلات قطع برق در مقابل آلودگیهای موجود در شبکه نقش عمده تری را داشتند, این تصور نادرست بوجود آمده است که یو پی اس منحصرا” در نبود برق شهر باید مورد استفاده قرار گیرد. بهر حال امروزه سیستمهای کامپیوتری در کشور نقشی فراتر از یک واژه پرداز در شرکت یا سازمان را ایفاء می نمایند و به سمت سیستمهای on-line تغییر جهت داده اند و در اینحال قطع برق برای لحظاتی کوتاه نیز به ضرر این سیستمها می باشد و ضرورت استفاده از یو پی اس UPS را دو چندان می نماید.
اگر یکبار دیگر موارد ذکر شده را جمع بندی نمائیم برای مواردی که نیاز به برق با کیفیت مناسب می باشد و قطع و نبود برق نیز بحران زا می باشد یو پی اس ضرورت خود را نمایان می سازد. با این توصیف اگر تنها نیاز به وظیفه اول را داشته باشیم از سایر تجهیزات الکترونیکی نظیر استابلایزر یا AVR می توان استفاده نمود و اگر تنها وظیفه دوم مد نظر باشد (نظیر نیاز به سیستمهای روشنائی ) از تجهیزات الکترونیکی دیگری می توان بهره جویی نمود.
بلوک دیاگرام یک یو پی اس UPS بطور عمومی
یوپی اس از لحاظ ساخت و کارکرد به دو شاخه کلی و متمایز از یکدیگر به شرح زیر دسته بندی می گردد این طبقه بندی هیچگونه ارتباطی به فن آوری ساخت و یا شکل موج خروجی یک یوپ یاس UPS ندارد.
الف) نوع ( UPS ONLINE )
در این نوع یوپیاس ,مبدل DC به AC اصلی دستگاه اینورتر (INVERTER) بصورت پیوسته تغذیه بار را با واسطه یکسو ساز و از طریق برق شهر و یا از طریق باطری تأمین می کند و می تواند توسط یکسو ساز اصلی یا شارژر مجزا باطری ها را شارژر نماید
استفاده از کلید Bypass در این نوع یو پی اس اختیاری است. این کلید فقط هنگام خراب شدن UPS جریانهای آنی راه اندازی و یا اضافه بار خروجی , مصرف کننده را به برق شهر وصل می کند .
ب) نوع ( OFFLINE UPS)
در این نوع UPS در حالت عادی برق شهر از طریق کلید Bypass به مصرف کننده متصل می گردد. در این حالت مبدل DC به AC اصلی دستگاه(inverter ) خاموش است و یا در صورت روشن بودن در حالت باردهی به مصرف کننده نمی باشد. و فقط در مواقع خاص نظیر اختلال در شبکه یا قطع برق شهر , جریان خروجی را از طریق انرژی ذخیره شده در باتری تأمین می نماید. ( زمان انتقال جریان توسط کلید Bypass ممکن است چند میلی ثانیه یا در حد صفر باشد.) استفاده از کلید Bypass از الزامات این نوع UPS یوپی اس می باشد .
نتیجه گیری : در UPS offline در شرایط عادی تغذیه مصرف کننده به عهده اینورتر (Inverter) نیست ولی در یو پی اس (UPS online )چه در شرایط عادی و چه اختلال در شبکه تغذیه بار به عهده اینورتر است.